D’fhoilsigh an tÚdarás Náisiúnta Iompair (ÚNI) a Thuarascáil Bhliantúil don bhliain 2024 inniu, ina léirítear bliain stairiúil eile le haghaidh iompar poiblí in Éirinn.
Líon paisinéirí nach bhfacthas riamh ar sheirbhísí OSP in 2024
Chuaigh an líon paisinéirí ar fud sheirbhísí d’Oibleagáid Seirbhíse Poiblí (OSP) ar níos mó ná 343 milliún turas, an líon is airde riamh—méadú 32 milliún i gcomparáid le 2023. Leis an méadú suntasach sin, is í seo an dara bliain as a chéile d’fhigiúirí nach bhfacthas riamh agus dearbhaítear go bhfuil úsáid an iompair phoiblí tar éis teacht chuici féin tar éis na paindéime agus go bhfuil sí níos airde ná leibhéil réamh-2019 anois.
Leis an bhfigiúr sin, léirítear sprioc thábhachtach maidir le húsáid an iompair phoiblí, agus neartaíodh í leis an bhfógra i mí Dheireadh Fómhair 2024 ina gcuirtear in iúl go bhfuil líon na dturas laethúil anois ag líon nach bhfacthas riamh, níos mó ná milliún turas in aghaidh an lae.
Léiríodh an borradh sin ar an éileamh ar fud na bpríomhoibreoirí go léir. Lean Bus Átha Cliath orthu ag tacú le paisinéirí inár bpríomhchathair, agus bhí 159 milliún turas in 2024, méadú beagnach naoi faoin gcéad ón mbliain roimhe sin.
Rinne Bus Éireann 46 milliún turas, suas ó 43 milliún in 2023, agus thaifead Go-Ahead Ireland níos mó ná 22 milliún turas, is é sin méadú 20% ar phaisinéirí a fuair tacaíocht ó rolladh amach chuarbhealach nua N2 faoi BusConnects Bhaile Átha Cliath.
Bhain an Luas an líon paisinéirí is airde amach go nuige seo, is é sin 54 milliún turas, agus d’iompair seirbhísí Iarnród Éireann beagnach 51 milliún paisinéir, tá sé sin níos mó ná figiúirí 2023 faoi bheagnach 5 mhilliún.
Lean seirbhísí de Nasc Áitiúil TFI orthu ag léiriú méadú bliain i ndiaidh bliana chomh maith, agus bhí 4.7 milliún turas déanta in 2024—méadú beagnach 47% i gcomparáid leis an mbliain roimhe sin. Tacaíodh leis an méadú suntasach sin ar líon na bpaisinéirí le 45 seirbhís nua agus feabhsaithe a tugadh isteach faoin bPlean Soghluaisteachta Tuaithe, Éire a Nascadh, plean a thacaíonn le pobail áitiúla maidir le taisteal chuig siopaí, coinní agus oibleagáidí teaghlaigh.
Forbairtí bonneagair agus tionscadail chaipitil a chur chun cinn in 2024
Leis an Tuarascáil Bhliantúil, leagtar béim chomh maith ar roinnt phríomhspriocanna tábhachtacha agus príomhfhorbairtí bonneagair.
I mí Iúil 2024, rinne DART ceiliúradh ar 40 bliain ó bunaíodh é agus chuir sé a charráistí ceallra-leictreacha ar fáil den chéad uair, carráistí atá á dtástáil anois mar chuid den chlár DART+. Leanadh ar aghaidh leis an dul chun cinn maidir le hiarratas ar Ordú Iarnróid le haghaidh DART+ Thuaidh Cois Cósta agus maidir le cinntí pleanála le haghaidh DART+ Thiar agus Thiar Theas.
Le cur isteach an iarratais ar ordú iarnróid le haghaidh Luas Fhionnghlaise, léirítear sprioc thábhachtach i leathnú chóras iarnróid éadroim Bhaile Átha Cliath, agus chuir BusConnects Bhaile Átha Cliath próiseas tairisceana chun cinn le haghaidh conairí tábhachtacha.
I gCorcaigh, d’fhaomh an ÚNI Cás Gnó Tosaigh de chuid BusConnects agus iosta nua ar Bhóthar Chionn tSáile, agus chríochnaigh Port Láirge comhairliúchán poiblí maidir le hathdhearadh a líonra bus amach anseo.
Tháinig borradh faoi leictriú flít de bharr seachadadh 159 bus ceallra-leictreach agus leictriú flít Bhus Éireann i Luimneach. Táthar ag súil go gcuirfí seasca a cúig carráiste traenach ceallra-leictreach i seirbhís ar líne Bhaile Átha Cliath-Dhroichead Átha in 2026.
I mí Aibreáin 2024, bhronn an ÚNI creatchonradh cuimsitheach maidir le dearadh, soláthar, suiteáil agus oibriú córais ticéadaithe ilmhódaigh—rud a léiríodh sprioc thábhachtach i rolladh amach an tionscadail “Ticéadú na Chéad Ghlúine Eile”. Mar cheann de na huasghráduithe teicneolaíochta is ardaidhmeannaí in earnáil iompair phoiblí na hÉireann, tá an tionscnamh claochlaitheach sin anois sa chéim anailíse agus deartha. Leis an gcéim sin, pléifear an ailtireacht theicniúil, an straitéis suiteála agus na ceanglais chasta lóistíochtúla atá bunriachtanach chun cur chun feidhme rathúil a bhaint amach.
Ag Tacú le Taisteal Gníomhach
Bhí taisteal gníomhach fós ina thosaíocht, agus leithdháileadh €321 milliún ar thionscadail agus cuireadh 184 ciliméadar de chosáin agus de rotharbhealaí nua nó uasghrádaithe leis ar fud na tíre. Leis an gclár Bealaí Sábháilte chun na Scoile, seachadadh 91 cóireáil agus suiteáladh páirceáil rothair agus scútair ag 822 scoil.
Ag cur leis sin, faoi dheireadh na bliana, bhain 85 eagraíocht an Comhartha um Thaisteal Níos Cliste amach as iarrachtaí soghluaisteachta inbhuanaithe.
Bhí forbairt tagtha ar rialachán iompair le horduithe nuashonraithe ar tháillí tacsaí agus le deontais leanúnacha le haghaidh feithiclí leictreacha agus feithiclí atá oiriúnach do chathaoireacha rothaí, agus eisíodh líon ceadúnas tiomána SPSV nua nach bhfacthas riamh.
Féach ar Thuarascáil Bhliantúil ÚNI @ Údarás Náisiúnta Iompair.